دوازدهم جون مصادف با روز جهانی مبارزه با کار کودکان است. ام‌سال از این روز در جهان با شعار “بیاید به تعهدات خود عمل کنیم و به کار کودکان پایان دهیم.” تجلیل گردید. براساس آمارهای تازه‌ی سازمان ملل متحد ۱۶۰ میلیون کودک در سراسر جهان مصروف کارهای شاقه هستند.
ملل متحد می‌گوید: “از سال ۲۰۰۰ میلادی تا کنون پیوسته برای جلوگیری از کار کودکان در جهان پیشرفت حاصل شده است؛ اما حالا زمان آن رسیده که به این پدیده نقطه پایان گذاشته شود.”
بر بنیاد آمارها بیشترین شمار کودکان کار مربوط به قاره افریقا است که شمار شان به ۷۲ میلیون نفر می‌رسد. این یعنی از هر پنج کودک در افریقا یک نفر کودک کار است.
کشورهای آسیایی در درجه دوم این رده بندی قرار دارد و شمار کودکان کار در این قاره به ۶۲ میلیون نفر می‌رسد و
اما افغانستان که نیز یکی از کشورهای آسیایی است کودکان کار آن در چه وضعیت است؟
اداره هماهنگ کننده کمک‌های بشر دوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) می‌گوید: “۱۹ درصد کودکان در افغانستان مشغول کارهای شاقه هستند.”
اوچا در صفحه ایکس خود به مناسبت روز جهانی پیکار با کار کودکان نگاشته است: “این موضوع برای سلامت و آینده کودکان در افغانستان بسیار نگران کننده است.”
هرچند آمار دقیقی از کودکان کار در افغانستان وجود ندارد؛ اما بر بنیاد آمار سال‌های قبل حدود ۱ تا ۳.۷ (سه ممیز هفت) میلیون کودک کار در این کشور بر آورد شده است که بیشتر این کودکان در کوره‌های خشت‌پزی، زراعت، معادن، دست فروشی‌ها و سایر شغل‌های شاقه و غیر صحی از این دست مصروف کار هستند.
وزارت کار و امور اجتماعی افغانستان می‌گوید بیشترین کودکان کار در افغانستان را اطفال بی سرپرست و یتیم تشکیل میدهد.
سمیع الله ابراهیمی سرپرست وزارت کار و امور اجتماعی در مصاحبه با بی بی سی گفت: “این وزارت با درک مشکلات کودکان کار این کشور، در تمام ولایت‌ها پروش‌گاه برای نگهداری، پرورش و آموزش کودکان کار در حرفه های مختلف ایجاد کرده است.”
هم‌زمان صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) گفته است: “در افغانستان بیشتر از ۲۳ میلیون نفر به شمول ۱۲.۶ میلیون کودک به حمایت‌های بشر دوستانه نیاز دارند.”
این نهاد در بیانیه گفته است خشک‌سالی، بی‌ثباتی اقتصادی و سرمایه گذاری‌های اندک در عرصه خدمات اولیه از عوامل ادامه بحران در این کشور است.
چهار دهه جنگ، نا امنی و عدم ثبات سیاسی از جمله موارد اساسی اند که بر شمار کودکان کار در افغانستان افزوده است. بنابر این، در این شرایط حساس، ایجاب می‌کند تا دولت-مردم دست به دست هم داده، از یک‌سو به این معضل اجتماعی-اقتصادی پایان بخشیده و از‌سوی دیگر آینده درخشان کودکان این سرزمین را تضمین کنند.
نویسنده: ذاکر حسین اندیشمند