موزیمها، خانه‌های کوچک فرهنگ، تاریخ ومیراث فرهنگی هر شهر و کشور است که هدف از تشکیل آن حراست از میراث‌های فرهنگی است. میراث فرهنگی برای هر جامعه ی بخش بسیار مهمی از تاریخ و فرهنگ آن جامعه به حساب می‌‌آید و به کلیه آثار باقیمانده از گذشته‌گان گفته می‌شود که دارای ارزش فرهنگی باشد و این آثار می‌تواند دربرگیرنده ی آثار ملموس(مانند بنای‌های باستانی) یا آثار ناملموس( مانند آداب ورسوم یک منطقه) باشد.
و همچنان تمدن و تاریخچهی یک ملت را از میراث فرهنگی آن جامعه می‌توان فهمید. نظر به اینکه میراث فرهنگی سند تاریخی هرکشور محسوب می‌شود و بدون آن‌ها شناساندن تمدن به جهانیان کاری بیهوده و دشوار است، لازم است در حفظ ونگهداری آن‌ها کوشا باشیم.
روز جهانی موزیم به منظور نشان دادن میزان اهمیت موزیمها در شناخت افراد با تاریخ، فرهنگ و تمدن هر ملتی در نظر گرفته شده است.
در جهان امروز کمتر کسی پیدا می‌شود که نداند موزیم چه جایی است و یا تا به حال اصلاً موزیم نرفته‌باشد. نقش موزیمها در حفظ آثار ملموس و ناملموس یک کشور و ملت بسیار پراهمیت و مهم است. اما متأسفانه در خیلی از مواقع و به‌خصوص در جوامعی که اهمیت کمتری برای میراث فرهنگی و کهن خود قایل هستند، نقش موزیمها و تاثیر آن‌ها بر فرهنگ مردم نادیده گرفته می‌شود. به همین دلیل است که یک روز در سال به‌عنوان روز موزیم و میراث فرهنگی نامگذاری شده‌است. این روز بهانه‌ای برای یادآوری جایگاه مهم و حیاتی موزیمها در آشنایی با زندگی اجداد گذشته ما و حفظ آثار باستانی و تاریخی برای نسل‌های آینده است.
موزیمها و میراث‌های فرهنگی علاوه برآنکه ما را با زندگی بشر در زمان‌های گذشته و سیر تحول وتکامل تمدن انسانی آشنا می کنند، به طور معجزه آسایی برای کشور درآمدزایی کرده و پول را به بطن جوامع ترزیق می‌کنند.
انجمن بین‌المللی موزیمها (ICOM) تنها نهاد رسمی و تخصصی در زمینه موزیم و موزیم‌داری در جهان است که زیرنظر یونسکو فعالیت دارد. این سازمان در سال 1946 در شهر پاریس فعالیت خود را آغاز کرد و هم‌اکنون بیش از 35 هزار عضو از 135 کشور جهان دارد. براساس بند سه و چهار اساسنامه این نهاد، موزیم موسسه‌ای است دایمی و بدون هدف مادی که ورود همه مردم به آن آزاد است و برای خدمت به جامعه و پیشرفت آن فعالیت می‌کند.
هدف موزیمها پژوهش در آثار و شواهد به‌جامانده از انسان و محیط زیست، گردآوری آثار، حفظ و بهره‌وری معنوی و ایجاد ارتباط بین این آثار و به نمایش گذاشتن آن‌ها به منظور بررسی و تحقیقات علمی در رابطه با تاریخ بشر است. از مهم‌ترین اهداف این سازمان ایجاد ارتباط و تبادلات فرهنگی بین موزیم‌های سراسر جهان است تا با همکاری هم از قاچاق و سرقت اشیای تاریخی جلوگیری کنند و همچنین از این آثار در مقابل آسیب‌های طبیعی و انسانی خودداری شود. و این سازمان در دوازدهمین مجمع عمومی کمیته بین المللی خود که در سال 1977 در شهر مسکو برگزار شد طی یک قطعنامه روز 18(می) میلادی را به دلیل افزایش آگاهی در مورد موزیمها به روز موزیم و میراث فرهنگی اختصاص داده است که همه ساله این روز در کشورهای مختلف جهان تجلیل می‌شود و افغانستان هم از جمله کشورهایی است که همه ساله این روز را گرامی میدارد.
موزیم ملی افغانستان مجموعه‌ای از گنجینهٔ آثار تاریخی و میراث فرهنگیِ افغانستان است که با داشتن بیشتر از نود سال سابقه در سطح منطقه از فرهنگ غنی برخوردار بوده و با داشتن موزیم‌های زیاد ظرفیت فراوانی برای جذب گردشگری و ارزآوری برای کشور را دارد.
ادامه این مطلب در روزنامه انیس دنبال کنید.
مهربانو- روزنامه انیس