امروزه در بسیاری جاها از اسحاق نیوتن به عنوان بزرگترین دانشمند تمام اعصار یاد میشود و همه مردم او را میشناسد. در این یادداشت نگاهی مختصری به زندهگی این دانشمند بزرگ شده است.
اسحاق نیوتن در تاریخ ۴ اپریل ۱۶۴۳ میلادی در خانه اعیانی وولسپورت (Woolsthorpe) در نزدیکی گرانتام در لینکلن شایر انگلستان متولد شد. خانوادهی او کشاورز بود، پدرش سه ماه قبل از تولدش فوت کرد و او نتوانست پدرش را ملاقات نماید. در زمانیکه اسحاق دوساله بود، مادرش با بارناس اسمیت که در سمت وزیر کلیسای نوث ویتم فعالیت داشت ازدواج کرد و او پس از ازدواج مادرش تحت مراقبت مادر بزرگ مادریاش مارجی آیسکو (Margery Ayscough) قرار گرفت.
رها شدن او توسط مادرش زخمی بر قلب او گذاشت و بر شخصیت آیندهی او نیز تاثیر گذاشت، تا جاییکه در نوجوانی فهرستی از گناهان گذشتهاش را مینوشت و اشاره به این مطلب کرد: «پدر ناتنی ومادرم را تهدید میکردم که خانهشان را بر سر شان به آتش میکشانم.» پدر کلانش نیز با به جا نگذاشتن میراث برایش، تنفر خویش را از او ابراز کرد.
تحصیلات
وی در سال ۱۶۶۰ میلادی با تلاشهای کاکای خودش ویلیام آیسکو به مدرسهی کینگ در گرانتام وارد شد. نیوتن که در آن زمان ۱۲ ساله بود در ابتدا عملکرد خوبی در مدرسه نداشت، تا آنجا که او را به فرد «بدون فعالیت» و «بیتوجه» توصیف کرده بود.
در سن ۱۵ یا ۱۶ سالهگی توسط مادرش از تحصیل بازماند، تا اداره مالی مادرش را به عهده گیرد. این امر به زودی معلوم کرد که او استعدادی در اداره اموال ندارد و با تلاش مدیر سابق مدرسهاش توانست دوباره به مدرسه باز گردد. هنگام ورود اسحاق نیوتن در سال ۱۶۶۱ در دانشگاه کمبریج، انقلاب علمی به خوبی پیشرفت کرده بود و بسیاری از آثاری ارزشمند علم مدرن خلق شده بود. از آثار نیکلاس گرفته تا یوهانس، کپلر و گالیله. اینها به علم نگاهی نه بر مبنای مشاهده و ریاضیات، بلکه بر اساس ایمان داشتند.
نیوتن هم مانند هزاران دانشجوی دیگر، تحصیلات عالی خود را با مطالعهی اندیشه ارسطو آغاز کرد.
او توانست در اپریل ۱۶۶۵ مدرک لیسانس خود را بگیرد؛ اما تا آن زمان ناشناخته بود. در این زمان بود که مرض طاعون کمبریج را به تعطلیلی کشاند. این امرسبب شد تا نیوتن به خانه برگردد و دوسال در خانه ماند؛ اما این خانهنشینی آغاز موفقیت او بود و توانست حساب دیفرانسیل و انتگرال را خلق کند.
در سال ۱۶۶۷ پس از بازگشایی مجدد دانشگاهها برای عضویت در کالج کمبریج انتخاب شد. دو سال بعد آیزاک برو، استاد ریاضیات لوکاسیایی که تحلیلهای نیوتن را به جان کالینز در لندن منتقل کرده بود، استعفا داد و نیوتن را توصیه به جانیشینی خود نمود تا بدین وسیله خودرا وقف الوهیت(خداوند) کند.
اولین یادداشتهای علمی نیوتن
نیوتن در سال ۱۶۶۴ یادداشت خود «مسالههای فلسفی قطعی» را شروع به نوشتن کرد، که آغاز فعالیت علمی نیوتن به حساب میآید و شعارش این بود: افلاطون دوست من است، ارسطو دوست من است؛ اما بهترین دوست من «حقیقت» است.
داستان سیب و اسحاق نیوتن
این داستان یکی از مشهورترین حکایتهای علمی در دنیا محسوب میشود. نیوتن جوان، زیر درختی در باغ نشسته بود که یک سیب بر سرش میافتد. بعد از ضربه ناگهانی، جرقهیی در ذهن او زده میشود و تحلیلهایش به تیوری گرانش میرسد. اگر چه نیوتن محل دقیق سقوط سیب را نگفت، اما یک درخت سیب در باغ مانور وجود داشت که طبیعتا همان درخت گرانش در نظر گرفته شد. طوفان سال ۱۸۱۶ این درخت را به زمین انداخت، اما بخش بزرگتری درخت سالم ماند و دوباره ریشه دوانید.
این درخت هم اکنون توسط انجمن اعتماد ملی محافظت میشود وهمچنان شکوفه و میوه میدهد. بازدیدکنندهگان زیادی دارد، بارها به این علت به ریشهاش آسیب وارد شد، بنابراین تصمیم گرفته شد دور آن را حصار بکشند. با وجود که بازدیدگنندگان نمیتوانند مانند نیوتن زیر این درخت بنشینند و صحنه را بازسازی کنند؛ اما این مکان هنوز جذاب و دیدنی است.
سالهای پایانی عمر اسحاق نیوتن
نیوتن در سالهای پایانی عمر خودش، نسخههای بیشتری از آثارش را ارایه داد. همچنان ریاست انجمن سلطنتی را به عهده داشت، بر ضرابخانه نیز نظارت نمود و چندین کتاب درباره الهیات نوشت که بعدا منتشر شد. او سالهای اخیر عمر خودش را با خواهرزادهاش در پارک کرنبری نزدیک ونچستر انگلستان بود، گذراند و هرگز ازدواج نکرد. در نهایت، در ۳۱ مارچ سال ۱۷۲۷ از دنیا رفت و در کلیسای وست مینستر به خاک سپرده شد.
پنج دستآورد شگفتانگیز نیوتن
1. قوانین حرکت نیوتن منجر به پیدایش مکانیک کلاسیک شد؛ نیوتن اولینبار سه قانون حرکت خود را (سکون، عمل و عکس العمل) در کتاب پرینکیپیا نوشت. این قانونها رابطه بین جسم و نیروی اعمال شده و حرکتی که در پاسخ به نیرو انجام میشود، را توصیف میکنند. پایه مکانیک کلاسیک که امروزه به نام مکانیک نیوتنی هم معروف است توسط این قوانین گذاشت شد.
2. قانون جاذبه نیوتن به عنوان یک نیروی جهانی. ویاین قانون جاذبه را در کتاب پرینکیپیا نوشت. این قانون توانست جذرومدها و مسیر ستارههای دنبالهدار را توضیح دهد؛ گرچه این قانون توسط نظریه نسبیت انشتین لغو شد؛ ولی به طور تقریبی، در بیشتر موارد کاربرد دارد.
3. کتاب پرینکیپیا از مهمترین آثار در تاریخ علوم؛
این کتاب در سال ۱۶۸۷ توسط نیوتن انتشار یافت، نظریههای حساب، قوانین حرکت و جاذبه در این کتاب آمده است. برعلاوه او در کتابش، قوانین حرکت سیارهی کپلر را نیز توضیح داده است. این کتاب نه تنها از مهمترین آثار او؛ بلکه اثری بنیادی در علوم مدرن به شمار میرود.
4. اختراع حساب دیفرانسیل و انتگیرال: نیوتن در سال ۱۶۶۵ او شروع به کار روی یک نظریه ریاضی که بعدها به کلکولس معروف شد، کرد. این نظریه برای ریاضیدانان این توانایی را داد، تا شیب منحنی ومساحت زیر منحنی را محاسبه کنند. امروزه در زمینه علم، مهندسی و اقتصاد مورد استفاده قرار میگیرد و در حل مسایل الجبر نیز کاربرد دارد.
5. اختراع تلسکوپ: در سال ۱۶۶۸، اسحاق نیوتن یکی از اولین تلسکوپهای دنیا را اختراع کرد، که امروز به نام خودش معروف است. در این تلسکوپ به جای لنز از آیینه استفاده شده بود، که بزرگ و دستوپا گیر بود؛ اما ساختهای مدرن آن تغییرات زیادی کرده است.
نویسنده: عزیزالله فرهمند